To wyjątkowa „Noc Muzeów” w Zamku Żupnym w Wieliczce. Po raz pierwszy w historii - 17 maja 2024 r. - uczestnicy będą mogli zobaczyć Zamek Północny, a w nim bezcenne polichromie, najstarsze z połowy XVI w. W tej części Zamku czekają też dwie intrygujące wystawy czasowe: „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce”, prezentująca cenny skarbiec wielickiej parafii oraz „Świat górników. Praca górników na dawnych foto(...) ... więcej »
Spektakularne dzieła złotnictwa gotyckiego i barokowego, obrazy, rzeźby, szaty liturgiczne, historyczny księgozbiór i relikwiarze można podziwiać na wystawie „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce”, która prezentowana jest w Zamku Żupnym w Wieliczce od 5 kwietnia do 22 września 2024 roku.
W sumie można oglądać 140 obiektów, z których wiele zwykle pozostaje niedostępnych dla publiczności. Wśród nich znajduje si(...) ... więcej »
Spektakularne dzieła złotnictwa gotyckiego i barokowego, obrazy, rzeźby, szaty liturgiczne, historyczny księgozbiór i relikwiarze można podziwiać na wystawie „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce”, która prezentowana jest w Zamku Żupnym w Wieliczce od 5 kwietnia do 22 września 2024 roku.
W sumie można oglądać 140 obiektów, z których wiele zwykle pozostaje niedostępnych dla publiczności. Wśród nich znajduje si(...) ... więcej »
Wystawa „Powroźnictwo w grafice z kolekcji prywatnej” opowiada o dwóch rodzajach aktywności człowieka, dość odległych od siebie, czyli umiejętności wytwarzania lin w zestawieniu z wyrafinowaną dziedziną sztuki - grafiką. Można ją oglądać od 18.04 do 25.08.2024 r. w Zamku Żupnym w Wieliczce.
Zasadniczą część wystawy stanowią grafiki prezentujące technikę wytwarzania lin. W jednym miejscu zgromadzone zostało ponad 10(...) ... więcej »
W podróż szlakiem kopalń zaprasza międzynarodowa wystawa „Świat górników. Praca górników na dawnych fotografiach” prezentowana w Zamku Żupnym w Wieliczce od 26 kwietnia do 31 sierpnia 2024 r. Wystawa została zorganizowana przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka we współpracy z zagranicznymi muzeami.
31 wielkoformatowych fotografii prezentuje 30 kopalń w 18 krajach na trzech kontynentach: głównie w Europie, ale także Ameryc(...) ... więcej »
Spektakularne dzieła złotnictwa gotyckiego i barokowego, obrazy, rzeźby, szaty liturgiczne, historyczny księgozbiór i relikwiarze można podziwiać na wystawie „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce”, która prezentowana jest w Zamku Żupnym w Wieliczce od 5 kwietnia do 22 września 2024 roku.
W sumie można oglądać 140 obiektów, z których wiele zwykle pozostaje niedostępnych dla publiczności. Wśród nich znajduje si(...) ... więcej »
Spektakularne dzieła złotnictwa gotyckiego i barokowego, obrazy, rzeźby, szaty liturgiczne, historyczny księgozbiór i relikwiarze można podziwiać na wystawie „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce”, która prezentowana jest w Zamku Żupnym w Wieliczce od 5 kwietnia do 22 września 2024 roku.
W sumie można oglądać 140 obiektów, z których wiele zwykle pozostaje niedostępnych dla publiczności. Wśród nich znajduje się największy i najcenniejszy zabytek, monstrancja z 1490 roku, oraz późnogotycki krzyż relikwiarzowy „Tragarski” z ok. 1500 roku czy gotycko-renesansowy kielich z XVI wieku. Jest też malarstwo: tryptyk Ukrzyżowania, obraz ołtarzowy św. Marii Magdaleny i zwieńczenie ołtarza Wszystkich Świętych.
To niepowtarzalna okazja by poznać obiekty ze skarbca wielickiej parafii, która w okresie staropolskim należała do najbogatszych w Polsce i była ściśle związana z królewskim przedsiębiorstwem solnym Żupami Krakowskimi. Związki te widoczne były w wyposażeniu kościoła, w którym znajdowały się liczne ołtarze ufundowane przez urzędników żupnych oraz bractwa pracowników kopalni: kopaczy, warzyczy, cieśli i tragarzy. Dla pracowników zatrudnionych pod ziemią odprawiano codziennie mszę św. „kopacką”. Parafia wielicka związana była też z Uniwersytetem Jagiellońskim, jej proboszczami byli profesorowie tej uczelni.
Inspiracją do wystawy jest zbliżający się jubileusz 200-lecia uroczystego poświęcenia kościoła św. Klemensa. To okazja do odkrywania i poznawania jego bogatego skarbca i wyposażenia. Początki kościoła sięgają XIII wieku. Na jego fundamentach, w połowie XIV wieku wybudowano drugą świątynie w stylu gotyckim. W 1786 roku gotycki kościół, zagrożony katastrofą na skutek wstrząsów, został rozebrany. W całości przetrwał jednak niezwykle cenny skarbiec z wyjątkowymi obiektami liturgicznymi. W tym dzieła malarskie i rzeźbiarskie, które stanowią wyposażenie obecnego kościoła, którego zasadnicza bryła pochodzi z XIX wieku.
Wystawa „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce” została zorganizowana przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka we współpracy z Parafią św. Klemensa w Wieliczce.
Zwiedzanie z kuratorem, rezerwacja przez formularz na www.muzeum.wieliczka.pl
- 9 czerwca o godzinie 12.00
- 7 lipca o godzinie 15.00
Kuratorka wystawy: Klementyna Ochniak-Dudek
Projekty plastyczne i aranżacja: Anita Mrugacz
Wystawę można oglądać w budynku północnym (XV w.) Zamku Żupnego, który po raz pierwszy w swej historii został przeznaczony na cele wystawiennicze. W kwietniu 2024 roku zakończono tam pierwszy etap remontu, realizowanego w ramach projektu: „Modernizacja kompleksu zamkowego Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka” finansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Zamek Żupny w Wieliczce jest dostępny: wtorek – niedziela: 9.00 – 17.00. Od 1 maja wtorek – niedziela: 9.00-20.00
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza.
Wystawa „Powroźnictwo w grafice z kolekcji prywatnej” opowiada o dwóch rodzajach aktywności człowieka, dość odległych od siebie, czyli umiejętności wytwarzania lin w zestawieniu z wyrafinowaną dziedziną sztuki - grafiką. Można ją oglądać od 18.04 do 25.08.2024 r. w Zamku Żupnym w Wieliczce.
Zasadniczą część wystawy stanowią grafiki prezentujące technikę wytwarzania lin. W jednym miejscu zgromadzone zostało ponad 100 obiektów: książek i ilustracji począwszy od 2. poł. XVI do pocz. XX w. Grafiki te reprezentują różne techniki: drzeworyt, miedzioryt, akwaforta, akwatinta, litografia, drzeworyt sztorcowy. Niektóre z nich odbite zostały na papierze czerpanym, czasami mającym znaki wodne. Ponadto na wystawie znajdują się maszyny, narzędzia, materiały i wyroby powroźnicze.
Czym jest powroźnictwo, że poświęcono mu miejsce w grafice? Jest jednym z najstarszych zajęć człowieka polegającym na wytwarzaniu sznurków i lin. A wszystko zaczęło się prawdopodobnie w neolicie od skręcenia włókien w sznurki, które z czasem stawały się coraz mocniejsze i dłuższe. Dzięki temu wynalazkowi można było zrobić pierwsze narzędzia, pułapki, szałasy, „udomowić” zwierzęta, z czasem wznosić wielkie konstrukcje megalityczne, starożytne budowle i pomniki, budować okręty i znacznie usprawnić transport w kopalni. Użycie sznurków, sznurów i lin stało się powszechne.
Prezentowane na wystawie grafiki z różnych miejsc Europy pokazują pracę rzemieślników, ich warsztaty, maszyny, narzędzia i wyroby. Dzięki temu można porównywać pracę i technologię wytwarzania lin przez francuskich, angielskich, włoskich czy polskich powroźników. Zwracają uwagę tory powroźnicze na wolnym powietrzu lub powrozownie - długie, murowane budynki mające ponad 300 m – w Rochefort, Toulon i Brest we Francji oraz hala do produkcji lin (Corderia) w weneckim Arsenale. Im dłuższe tory i budynki, tym dłuższe liny można było w nich wykonać. Zaskakuje pomysłowość w wykorzystaniu do produkcji lin grot i kamieniołomów w Neapolu, Syrakuzach czy jaskini niedaleko miasteczka Castleton w Wielkiej Brytanii. Z kolei praca Macieja Alojzego Seykotty z poł. XIX w. pokazuje warsztat powroźniczy głęboko pod ziemią, w kopalni soli w Wieliczce. Do dziś znajduje się w niej poprzecznia Powroźnik - długi, prosty chodnik, w którym wyrabiano sznurki, sznury i liny dla górnictwa.
Obiekty pochodzą z kolekcji prywatnej Marka Skubisza, praca Macieja Alojzego Seykotty ze zbiorów Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
Wystawie towarzyszy obszerny katalog.
Kurator: Marek Skubisz
Projekt plastyczny i aranżacja: Aneta Łapczyńska
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza na wystawę.
W podróż szlakiem kopalń zaprasza międzynarodowa wystawa „Świat górników. Praca górników na dawnych fotografiach” prezentowana w Zamku Żupnym w Wieliczce od 26 kwietnia do 31 sierpnia 2024 r. Wystawa została zorganizowana przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka we współpracy z zagranicznymi muzeami.
31 wielkoformatowych fotografii prezentuje 30 kopalń w 18 krajach na trzech kontynentach: głównie w Europie, ale także Ameryce Północnej i Australii. Pod każdą fotografią jest kod Qr, który prowadzi do rozszerzonych galerii zdjęć z tych kopalń. Ponadto wystawie towarzyszą dawne narzędzia górnicze, podobnych do nich można szukać na zdjęciach, a pochodzą one ze zbiorów Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
Najstarsza fotografia prezentowana na wystawie ma około 160 lat i pokazuje górników przed wejściem do sztolni kopalni kobaltu w Amot w Norwegii. Najmłodsze natomiast liczą ok. 70 lat. Wszystkie łączy wspólny mianownik: są dawne, czarnobiałe i pokazują górników w czasie pracy, przed jej rozpoczęciem, jeszcze w szatni, przed wejściem do sztolni, ale także w czasie przerwy śniadaniowej. Górnicy wykonują różnorodne prace, widać więc eksploatację surowców przy użyciu wiertarek, moment przed detonacją ładunków, zjazd ludzi windą w podziemia, transport urobku wózkami, które pchają ludzie lub ciągną konie czy urządzenia, obsługę wciągarek, grupę cieśli górniczych budujących drewniane zabezpieczenia czy mierniczych dokonujących pomiarów …
Fotografie stwarzają możliwość zaglądnięcia do podziemi kopalń pozyskujących: sól, węgiel kamienny i brunatny, srebro, złoto, miedź, rudy żelaza, kobalt, rtęć i wapienie. Dają też możliwość porównań panujących w nich warunków pracy, stosowanych narzędzi i urządzeń, oświetlenia czy ubioru górników. Informacji o poszczególnych kopalniach, a także o muzeach z których fotografie pochodzą dostarczają krótkie opisy.
Prezentowane kopalnie pochodzą z: Australii, Austrii, Belgii, Czech, Danii, Finlandii, Francji, Hiszpanii, Irlandii, Kanady, Norwegii, Polski, Serbii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, USA i Włoch.
Warto pamiętać, że górnictwo jest motorem postępu - dostarcza minerałów, dzięki którym mogą rozwijać się nowe technologie. Jedne kopalnie kończą swoją działalność, pozostają po nich dawne fotografie i muzea przechowujące pamięć o nich, ale powstają nowe bo ziemia kryje jeszcze wiele skarbów umożliwiających realizację nowych wyzwań.
Kurator wystawy: Jakub Strynowicz
Projekt plastyczny i aranżacja wystawy: Anita Mrugacz i Robert Sagan
Wystawę można zwiedzać w Zamku Żupnym w Wieliczce, w skrzydle północnym. Potem będzie prezentowana w innych ośrodkach górniczych na świecie.
Zamek Żupny w Wieliczce jest dostępny: wtorek - niedziela: 9.00 – 17.00, od 1 maja wtorek - niedziela 9.00 - 20.00
Warto podkreślić, że skrzydło północne Zamku Żupnego (XV w.) - historyczna nazwa Dom Żupny - zostało niedawno udostępnione po kilkuletnim remoncie i po raz pierwszy w swej historii zostało przeznaczone na działalność wystawienniczą. W przyszłości w budynku zostanie zorganizowana wystawa stała „Solny klejnot w koronie”.
Zamek Żupny przez 600 lat był siedzibą królewskiego przedsiębiorstwa solnego Żupy Krakowskie, obejmującego kopalnie soli w Wieliczce i Bochni. Obiekt znajduje się na Liście UNESCO od 2013 r.
To wyjątkowa „Noc Muzeów” w Zamku Żupnym w Wieliczce. Po raz pierwszy w historii - 17 maja 2024 r. - uczestnicy będą mogli zobaczyć Zamek Północny, a w nim bezcenne polichromie, najstarsze z połowy XVI w. W tej części Zamku czekają też dwie intrygujące wystawy czasowe: „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce”, prezentująca cenny skarbiec wielickiej parafii oraz „Świat górników. Praca górników na dawnych fotografiach”, pokazująca górników w 30 kopalniach Europy, Ameryki Północnej i Australii.
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza.
Wstęp: 5 zł
Ponadto w programie będzie podziwianie solniczek, zwiedzanie wystawy czasowej „Powroźnictwo w grafice z kolekcji prywatnej” i spotkanie z powroźnikiem, warsztaty edukacyjne, rodzinna gra terenowa, interaktywny spektakl „Zaczarowany młynek”, pokaz artystyczny rysowania solą i pokaz magiczny. Zamek Północny będzie można zwiedzać z przewodnikiem o godzinie: 19.30, 20.00, 20.30, 21.00, 21.30 i 22.00.
Będzie również możliwość dowiedzenia się więcej o polichromiach i prowadzonych nad nimi badaniach w czasie zwiedzania z konserwatorem dzieł sztuki Muzeum o godz. 20.00.
Hasło tegorocznej imprezy – „Muzea na rzecz edukacji i badań”.
Program edukacyjny:
• 19.00 – 23.00 – „Malowane Solą” - warsztaty edukacyjne dla dzieci
• 19.00 – 23.00 – „Odkryj tajemnice Zamku Północnego” - gra terenowa dla rodzin
• 20.30 i 21.30 – „Tradycje powroźnicze” – spotkanie z powroźnikiem, wykonawcą lin
Badania:
• 20.00 - „Spektakularne odkrycie polichromii ściennych i ich badania” - zwiedzanie z konserwatorem dzieł sztuki Muzeum Pamelą Grany-Brzezińską
Zamek Północny
Zwany Domem Żupnym powstał w XV w. W budynku mieściły się pomieszczenia gospodarcze, magazyny soli i łojownia - miejsce w którym górnicy pobierali łój do swoich lampek. Na piętrze znajdowały się mieszkania dla administracji kopalni. Tutaj także była usytuowana niewielka kaplica zamkowa św. Stanisława zniszczona podczas potopu szwedzkiego. W piwnicach znajdowało się więzienie Groch. W latach 1945-1985 działał tu Ośrodek Zdrowia. W 1992 r. budynek stał się siedzibą Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Od kwietnia 2024 roku, budynek północny Zamku Żupnego pełni funkcje ekspozycyjne.
Polichromie
W trakcie prac remontowych na Zamku, spod grubych warstw tynków, ujawniły się imponujące malowidła ścienne. To wyjątkowe odkrycie jest bardzo ważne bowiem podkreśla rangę Zamku Żupnego i jego ważnej funkcji jaką pełnił - siedziby królewskiego przedsiębiorstwa solnego Żupy Krakowskie. Malowidła, nakładające się na siebie wielowarstwowo, pochodzą od połowy XVI do XIX wieku.
W 2023 roku Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka nawiązało współpracę z Wydziałem Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie oraz z Laboratorium Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych (LANBOZ) Muzeum Narodowego w Krakowie. Prace badawcze zostały włączone do projektu Krajowego Centrum Badań nad Dziedzictwem dofinansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Program Nocy Muzeów:
17 maja 2024 r., godz. 19.00-24.00
19.00-24.00 zwiedzanie Zamku Żupnego: Zamku Środkowego i Północnego
19.00–23.00 – „Malowane Solą” - warsztaty edukacyjne dla dzieci
– „Odkryj tajemnice Zamku Północnego” - gra terenowa dla rodzin
19.30 - interaktywny spektakl „Zaczarowany młynek” – Studio Teatralne Krak – Art
- zwiedzanie z przewodnikiem Zamku Północnego i wystaw czasowych
20.00 - „Spektakularne odkrycie polichromii ściennych i ich badania” - zwiedzanie
z konserwatorem dzieł sztuki Muzeum Pamelą Grany-Brzezińską
- zwiedzanie z przewodnikiem Zamku Północnego i wystaw czasowych
20.30 – „Tradycje powroźnicze” – spotkanie z powroźnikiem
- zwiedzanie z przewodnikiem Zamku Północnego i wystaw czasowych
21.00 – pokaz rysowania solą „Solne opowieści” - Magdalena Suszek – Bąk
- zwiedzanie z przewodnikiem Zamku Północnego i wystaw czasowych
21.30 – „Tradycje powroźnicze” – spotkanie z powroźnikiem
- zwiedzanie z przewodnikiem Zamku Północnego i wystaw czasowych
22.00 - zwiedzanie z przewodnikiem Zamku Północnego i wystaw czasowych
22.30 - „Magiczny pokaz” – iluzjonista Paweł Szreter.
