|
Majowe œwiêto dla wszystkich POLAKÓW JEST DNIEM SZCZEGÓLNYM.
Dzieñ 3 maja ustanowiono œwiêtem narodowym w dowód pamiêci o przodkach, którzy pragnêli ocaliæ kraj przed upadkiem.
Pos³owie zebrani na Sejmie Czteroletnim w Warszawie uchwalili 3 maja 1791 roku konstytucjê.
Konstytucja mia³a ulepszyæ ustrój i wzmocniæ Rzeczpospolit¹. Wprowadza³a w miejsce elekcji (wyboru) króla tron dziedziczny. Odbiera³a uprawnienia polityczne szlachcie, która nie posiada³a maj¹tku. Wiêcej praw natomiast zyskali mieszczanie, którzy mogli odt¹d staraæ siê o wysokie stanowiska w wojsku i Koœciele. Najwy¿sza w³adzê sprawowa³ sejm, na którym szlacheccy pos³owie musieli podejmowaæ decyzje wiêkszoœci¹ g³osów. Jeden pose³ nie móg³ zerwaæ obrad okrzykiem „liberum veto”.
Utworzono rz¹d – Stra¿ Praw z królem na czele. W trosce o bezpieczeñstwo kraju szczególn¹ uwagê zwrócono na wzmocnienie armii (mia³a ona liczyæ 100 tysiêcy ¿o³nierzy).
W drugiej po³owie XVIII wieku w Polsce w³adz¹ ustawodawcza by³ Sejm Rzeczpospolitej, który zosta³ sparali¿owany przez liberum veto. Prawo to pozwala³o szlachcicowi – pos³owi naderwanie obrad sejmu i uniewa¿nienie jego postanowieñ. Doprowadzi³o to do anarchii.
Pañstwa s¹siaduj¹ce – Prusy, Austria i Rosja
bezkarnie wtr¹ca³y siê w sprawy Polski. W koñcu siê
porozumia³y i w 1772 r. doprowadzi³y do I rozbioru
Polski. Nakaza³y równie¿ polskiemu sejmowi
zatwierdziæ rozbiór. ZnaleŸli siê wtedy pos³owie,
którzy za pieni¹dze i stanowiska postanowili zgodziæ
siê na grabie¿ ziem polskich.
Honor Polaków ratowali patrioci m.in. Tadeusz Rejtan, pose³ nowogródzki.
Po pierwszym rozbiorze czêœæ szlachty i magnatów zrozumia³a, ¿e nasze pañstwo wymaga pilnej naprawy. Zwo³ano Sejm, który z przerwami trwa³ cztery lata (od 1788 do 1792 roku). Najwa¿niejszym wydarzeniem tego sejmu by³o uchwalenie konstytucji. Jej twórcami byli m. in.
Oto wynik pracy Sejmu Czteroletniego:
1. RELIGIA PANUJ¥CA
Religi¹ narodow¹ panuj¹c¹ jest i bêdzie wiara œwiêta rzymska katolicka ze wszystkimi jej prawami.
2. SZLACHTA, ZIEMIANIE
Szanuj¹c pamiêæ przodków naszych pierwszeñstwa w ¿yciu prywatnym i publicznym uroczyœcie zapewniamy.
3. MIASTA I MIESZCZANIE
Prawo na teraŸniejszym sejmie zapad³e, pod tytu³em: „Miasta nasze królewskie wolne w pañstwach Rzeczypospolitej” w zupe³noœci utrzymane mieæ chcemy.
4. CH£OPI, W£OŒCIANIE
Lud rolniczy, spod którego najobfitsze bogactw krajowych Ÿród³o – pod opiekê prawa i rz¹du krajowego przyjmujemy.
5. RZ¥D, CZYLI OZNACZENIE W£ADZ PUBLICZNYCH
Wszelka w³adza w spo³ecznoœci ludzkiej pocz¹tek swój bierze z woli narodu.
6. SEJM, CZYLI W£ADZA PRAWODAWCZA
Sejm, czyli stany zgromadzone, na dwie izby dzieliæ siê bêd¹: na Izbê Poselsk¹ i na Izbê Senatorsk¹ pod prezydencj¹ Króla.
7. KRÓL, W£ADZA WYKONAWCZA
¯aden rz¹d, nawet najdoskonalszy, bez dzielnej w³adzy wykonawczej staæ nie mo¿e.
W³adzê najwy¿szego wykonywania praw – Królowi w radzie jego oddajemy.
8. W£ADZA S¥DOWNICZA
Nowy kodeks praw cywilnych i kryminalnych przez wyznaczone przez Sejm osoby spisaæ rozkazujemy.
9. REGENCYA
Sejm wyznaczy Królow¹ do zast¹pienia Króla w obowi¹zkach.
10. EDUKACJA DZIECI KRÓLEWSKICH
Synowie królewscy, których do nastêpstwa Tronu Konstytucja przeznacza, s¹ pierwszymi dzieæmi Ojczyzny, przeto bacznoœæ o dobre ich wychowanie do Narodu nale¿y.
11. SI£A ZBROJNA NARODOWA
Naród winien jest sobie samemu obronê od napaœci i dla przestrzegania ca³oœci swojej. Wszyscy przeto obywatele s¹ obroñcami ca³oœci i swobód narodowych.
Orygina³ Konstytucji 3maja
Witaj majowa jutrzenko,
Œwieæ naszej polskiej krainie,
Ucieszymy ciê piosenk¹,
Która w ca³ej Polsce s³ynie.
Witaj Maj, trzeci Maj,
U Polaków b³ogi raj!
Nierz¹d braci naszych cisn¹³,
Gnuœnoœæ w rêku króla spa³a,
A wtem Trzeci Maj zab³ysn¹³
I nasza Polska powsta³a.
Wiwat Maj, Trzeci Maj
Wiwat wielki Ko³³¹taj!
Tam w £azienkach jest ruina,
W której Polak pamiêæ chowa³,
Tam za czasów Konstantyna
Szpieg na nasze ³zy czatowa³.
I gdy nadszed³ Trzeci Maj,
Kajdanami brzêcza³ kraj.
W piersiach rozpacz uwiêziona,
W listopadzie wstrz¹s³a serca,
Wstaje Polska z grobu ³ona,
pierzchaj¹ dumni morderce.
B³ysn¹³ znowu Trzeci Maj
I ju¿ wolny b³ogi kraj.
...
PROGRAM OBCHODÓW:
1 MAJA (niedziela)
godz. 19.00
koœció³ pw. Najœwiêtszego Serca Pana Jezusa w E³ku
Koncert chóru KONTRAPUNKT
"W ho³dzie Janowi Paw³owi II" (wstêp wolny)
2 MAJA (poniedzia³ek) DZIEÑ FLAGI
od godz. 12.00 do godz. 14.00
skwer przy Urzêdzie Miasta w E³ku
w programie:
- wrêczanie mieszkañcom flag przez Prezydenta Miasta E³ku Tomasza Andrukiewicza
- przemówienia okolicznoœciowe
- konkursy o tematyce narodowej i miejskiej
- malowanie twarzy, balony i s³odycze - w barwach narodowych i miejskich
- rozwieszenie gigantycznej flagi narodowej na budynku Urzêdu Miasta
Koncert „Szlagiery z dawnych lat”
wykonawcy:
Emil Mankiewicz
Marta Augustynowicz
3 MAJA (wtorek) ŒWIÊTO KONSTYTUCJI
godz. 12.15
Katedra œw. Wojciecha w E³ku
- Msza œwiêta - oprawa mszy - chór KONTRAPUNKT
- Przemarsz Miejskiej Orkiestry Dêtej OSP, pocztów sztandarowych i delegacji do Parku Solidarnoœci, ulicami: Koœciuszki, Chopina, Ma³eckich
godz. 13.45
Park Solidarnoœci
Uroczystoœci zwi¹zane z obchodami 220 rocznicy Konstytucji 3 maja
- z³o¿enie kwiatów i wi¹zanek pod pomnikiem „Poleg³ym za woln¹ i niezawis³¹ Polskê”,
- wystêp Mazurskiego Zespo³u Pieœni i Tañca E³k
E£CKA MAJÓWKA – FESTYN
od godz. 14.00 do godz. 19.00
Promenada przy ul. Pu³askiego
godz. 14.00
koncert zespo³u VERES
godz. 15.00
- spektakl „Benefis Konstytucji” w wykonaniu uczniów SP nr 9 w E³ku
- pokazy rycerskie
- wioska rycerska
- inscenizacja bitwy
- pojedynki rycerzy
- stanowiska: rycerskie, katowskie, mincerskie, ³ucznicze, wystawa eksponatów (po której oprowadza historyk Kerin)
- degustacja œredniowiecznego jad³a
- konkursy z nagrodami
godz. 18.00
koncert zespo³u VERES
E£CKIE KONCERTY MUZYKI ORGANOWEJ I KAMERALNEJ
godz. 19.00
Katedra œw. Wojciecha
Wyst¹pi¹:
Bogdan Makal (bas-baryton)
Roman Szlau¿ys (organy)
|
