„Pospólstwo więc święci Dziady tajemnie w kaplicach lub pustych domach niedaleko cmentarza […]” – pisał Adam Mickiewicz we wstępie do II części słynnego dramatu. Być może sam brał niegdyś udział w tym ludowym obrządku, w którym pogański zwyczaj mieszał się z chrześcijańską tradycją. Niewykluczone, że i Moniuszko miał sposobność uczestniczenia w obrzędzie Dziadów, choć dziś trudno znaleźć na to dowody.
Nie ulega jednak wątpliwości, że natchnieniem dla kompozytora była Mickiewiczowska poezja – Moniuszko doskonale wydobył w Widmach naturalną muzyczność tkwiącą w opisanym przez Mickiewicza rytuale. Silna integracja pierwiastka literackiego i muzycznego sprawiła, że dzieło to jest uważane za jeden z najświetniejszych przykładów romantycznej kantaty.
Pierwsze wzmianki o planach umuzycznienia dramatu narodowego wieszcza znajdujemy w korespondencji Moniuszkowskiej już u progu lat pięćdziesiątych XIX wieku. Natomiast prapremiera ukończonej kantaty scenicznej odbyła się w Salach Redutowych Teatru Wielkiego w drugą rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego – 22 stycznia 1865 roku. Kompozycja wzbudziła zachwyt publiczności. Jeszcze w tym samym roku równie entuzjastycznie przyjęto Widma we Lwowie. Jakże silne wrażenie musiało wywrzeć na zniewolonym przez zaborców narodzie tak żywe wspomnienie dawnych obrządków…
Przesłanie zaklęte w Mickiewiczowskich wersach jest uniwersalne, a fascynacja tajemniczym misterium trwa do dziś. Dowodem na to jest niegasnąca popularność przedstawienia, którym Polska Opera Królewska zainaugurowała pierwszy sezon swojej działalności.

KIEROWNICTWO MUZYCZNE TADEUSZ KAROLAK
INSCENIZACJA, SCENOGRAFIA, REŻYSERIA RYSZARD PERYT
KOSTIUMY MARLENA SKONECZKO
REŻYSERIA ŚWIATEŁ PAULINA GÓRAL
PRZYGOTOWANIE ZESPOŁU WOKALNEGO JAKUB SZAFRAŃSKI
PROJEKCJE GRZEGORZ ROGALA, MAREK ZAMOJSKI
ASYSTENT REŻYSERA SLAWOMIR JURCZAK
REALIZACJA ŚWIATEŁ PIOTR RUDZKI
INSPICJENT AGNIESZKA ORLIKOWSKA

◆ OBSADA ◆
DAWNY AKTOR Sławomir Jurczak
GUŚLARZ Adam Kruszewski
STARZEC Bogdan Śliwa
ANIOŁEK – JÓZIO Paweł Piękoś
ANIOŁEK – RÓZIA Maria Złotek
WIDMO Witold Żołądkiewicz
KRUK Jakub Kordas
SOWA Monika Szwajnos
DZIEWCZYNA Julita Mirosławska
Zespół Wokalny Polskiej Opery Królewskiej
Orkiestra Polskiej Opery Królewskiej
TADEUSZ KAROLAK ⎮ dyrygent