Co roku w Polsce diagnozuje się ok. 8000 przypadków chłoniaków. Ryzyko zachorowania na ten nowotwór wzrasta wraz z wiekiem i najczęściej dotyczy osób po 60 roku życia. Dzień Babci i Dzień Dziadka są dobrą okazją do zwrócenia uwagi na zdrowie najbliższych.

Chłoniaki to nowotwory układu chłonnego. Istnieje około 70 rodzajów chłoniaków. Dzieli się je na dwie główne grupy: chłoniaki ziarnicze i nieziarnicze. Przyczyny ich powstawania nie są znane a ryzyko zachorowania na chłoniaka wzrasta wraz z wiekiem i dotyczy najczęściej osób po 60. roku życia. Symptomy towarzyszące chłoniakom przypominają często objawy zwykłego przeziębienia, stąd zazwyczaj są lekceważone zarówno przez lekarzy pierwszego kontaktu, jak i trafiających do nich pacjentów. Choroba ta w większości przypadków jest wykrywana dopiero w stadium zaawansowanym. Posiadanie wiedzy na temat chłoniaków, w tym znajomość ich objawów, zwiększają szanse na wczesne rozpoznanie choroby i rozpoczęcie skutecznego leczenia ratującego lub przedłużającego życie.

„Zapytaj Bliskich o zdrowie” to akcja edukacyjna zorganizowana przez Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych na Chłoniaki „Przebiśnieg”. Odbywająca się w tym roku pierwsza edycja akcji ma na celu zwrócić uwagę społeczeństwa na problem zwiększającej się wraz z wiekiem zachorowalności na nowotwory układu odpornościowego oraz upowszechnić wiedzę o chłoniakach i przewlekłej białaczce limfocytowej. Organizatorzy akcji chcieliby zachęcić wszystkich (młodszych i starszych Polaków) do stałej obserwacji swojego organizmu i regularnej kontroli węzłów chłonnych. Szczególną okazją do zainteresowania się zdrowiem swoim i bliskich są Dzień Babci i Dzień Dziadka przypadające kolejno na 21 i 22 stycznia. Organizatorzy zapraszają wszystkich Polaków do uczestnictwa w akcji poprzez odbycie rodzinnej rozmowy na temat zdrowia przy okazji składania Babciom i Dziadkom życzeń z okazji ich święta, a w szczególności poruszenia tematu objawów towarzyszących chłoniakom i przewlekłej białaczce limfocytowej. Patronem honorowym akcji jest Centrum Onkologii - Instytut Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, a Partnerem firma Roche Polska.

Rozpoznanie chłoniaka
Symptomy sygnalizujące obecność chłoniaka są niespecyficzne, stąd bardzo ważne jest, aby wszystkie niepokojące objawy, które utrzymują się dłużej niż dwa tygodnie, konsultować z lekarzem. Najczęściej występującym symptomem, budzącym niepokój u chorych, jest znaczne powiększenie się jednego lub kilku węzłów chłonnych. Część węzłów chłonnych zlokalizowana jest wewnątrz organizmu (w jamie brzusznej czy klatce piersiowej), stąd ich powiększenie wykrywane jest zazwyczaj przypadkowo podczas badań wykonywanych w związku z innymi schorzeniami lub wtedy, gdy wywołują poważne dolegliwości. Niestety wówczas choroba najczęściej jest już bardzo zaawansowana.

Węzły chłonne
Węzły chłonne razem ze śledzioną i naczyniami limfatycznymi wchodzą w skład układu limfatycznego. Węzły chłonne stanowią barierę ochronną ustroju, uważane są za filtry zatrzymujące substancje trujące i bakterie. Oczyszczają one chłonkę z krążących w niej szkodliwych obcych ciał i bakterii, które mogły się do niej dostać. Obwodowe węzły chłonne zlokalizowane są pod powierzchnią skóry i wyczuwalne przy badaniu dłońmi. Można je wyczuć: w okolicach uszu, po bokach szyi, w okolicach powyżej i poniżej obojczyka, w dołach pachowych, w pachwinach oraz w okolicach podkolanowych. Pozostałe węzły chłonne zlokalizowane są najczęściej wokół dużych naczyń krwionośnych m.in. w centralnej części klatki piersiowej, w okolicach tchawicy, oskrzeli i aorty, w okolicach wątroby, śledziony, a także w dolnej części jamy brzusznej i miednicy w pobliżu jajników oraz pęcherza moczowego.

Najczęściej występujące objawy chłoniaków:
• powiększone węzły chłonne,
• osłabienie,
• znaczna utrata masy ciała,
• nieuzasadnione zmęczenie,
• podwyższona temperatura bez wyraźnej przyczyny (gorączka może być mylona z objawami infekcji),
• obfite nocne poty,
• długo utrzymujący się kaszel lub duszności,
• uporczywe swędzenie skóry.

Tylko lekarz specjalista może potwierdzić lub wykluczyć rozpoznanie chłoniaka. Do postawienia pełnego rozpoznania potrzebne jest ustalenie dotychczasowego przebiegu choroby, czyli tzw. wywiad lekarski. Poza tym, lekarz musi palpacyjnie zbadać wszystkie dostępne badaniu węzły chłonne, określić ich wielkość, spoistość, ruchomość oraz ustalić, czy są bolesne. Zawsze jednak, aby z całą pewnością postawić diagnozę, podejrzany węzeł chłonny należy pobrać chirurgicznie do badania histopatologicznego, czyli mikroskopowego. Badanie histopatologiczne węzła chłonnego to jedyny, oprócz badania immunofenotypowego z krwi obwodowej czy szpiku kostnego, wiarygodny sposób ustalenia rozpoznania i określenia typu chłoniaka. Tylko to umożliwi wdrożenie odpowiedniego leczenia. Przed rozpoczęciem leczenia należy określić stopień zaawansowania klinicznego. W tym celu konieczne jest wykonanie pełnych badań laboratoryjnych krwi, badań obrazowych klatki piersiowej i jamy brzusznej (oraz innych lokalizacji), jak również wykonać badanie szpiku kostnego, sprawdzające stopień jego zajęcia przez proces nowotworowy.

Przewlekła białaczka limfocytowa (PBL)
PBL jest najczęstszym typem białaczki występującej u osób dorosłych – stanowi około 25–30% wszystkich postaci białaczki. Ogólna częstość występowania PBL wynosi około 3 przypadki na 100 tys. osób i jest dwa razy wyższa u mężczyzn niż u kobiet. Uważa się, że w połowie przypadków zdiagnozowanie choroby przypada na okres pomiędzy 65. a 70. rokiem życia.

PBL charakteryzuje się nagromadzeniem niedojrzałych czynnościowo krwinek białych (limfocytów) w szpiku, we krwi, w węzłach chłonnych, śledzionie i innych narządach.

We krwi występują dwa rodzaje limfocytów: limfocyty B i T. Około 95% przypadków PBL wywodzi się z linii limfocytów B. Niedojrzałe czynnościowo białe krwinki żyjące dłużej niż prawidłowe limfocyty B, zaczynają się kumulować i "wypierać" zdrowe krwinki. Podczas badania przedmiotowego u części chorych na PBL można stwierdzić różnego stopnia niebolesne powiększenie węzłów chłonnych, śledziony i/lub wątroby. Naciekanie szpiku wywołuje niedobór prawidłowych krwinek, w konsekwencji prowadząc do niedokrwistości, małopłytkowości oraz osłabienia układu odpornościowego, przez co naraża pacjenta na ryzyko nawracających infekcji o ciężkim przebiegu, które stanowią najczęstszą przyczynę zgonów chorych z PBL.

Chociaż powszechnie PBL uważa się za chorobę postępującą powoli, to zaledwie 30% przypadków chorych nie poddawanych terapii przeżywa od 10 do 20 lat. W większości przypadków choroba od początku przebiega agresywnie lub wykazuje wczesną progresję nawet po zastosowaniu intensywnej terapii, prowadząc do zgonu w ciągu 2-3 lat. Dlatego bardzo istotne znaczenie ma precyzyjna ocena rokowania i wybór optymalnej terapii.

Rozpoznanie przewlekłej białaczki limfocytowej (PBL)
Aby rozpoznać przewlekłą białaczkę limfocytową przeprowadza się badania krwi i szpiku. Podwyższona liczba białych krwinek we krwi oraz specyficzne zmiany w proporcji limfocytów w szpiku kostnym, potwierdzają wystąpienie tej choroby. W celu dokładnego rozpoznania choroby określa się również immunofenotyp limfocytów w krwi i szpiku oraz stężenie immunoglobulin we krwi.

Leczenie
Celem leczenia jest uzyskanie całkowitej remisji choroby, wydłużenie czasu bez nawrotu choroby, a także wydłużenie życia i poprawa jego jakości. Leczenie osób chorych na chłoniaki i PBL powinno odbywać się w ośrodkach wyspecjalizowanych w leczeniu nowotworów układu chłonnego. Przebieg leczenia zależy m.in. od rodzaju i stopnia zaawansowania choroby. Ze względu na bardzo dużą różnorodność chłoniaków istnieje wiele schematów ich leczenia. Metody wykorzystywane w leczeniu chłoniaków i PBL to m.in. radioterapia, chemioterapia, immunoterapia, zabiegi chirurgiczne, przeszczep szpiku i terapie celowane.

Organizatorzy akcji „Zapytaj Bliskich o zdrowie” wierzą, że dzięki prowadzonym działaniom edukacyjnym uda się zwiększyć liczbę osób wcześnie zdiagnozowanych, a tym samym zmniejszyć śmiertelność w grupie chorych na chłoniaki, szczególnie wśród osób po 60 roku życia.

Zapraszamy do poparcia akcji na facebooku http://www.facebook.com/events/346698298675148/

Organizator:
Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych na Chłoniaki „Przebiśnieg”
Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych na Chłoniaki "Przebiśnieg" zrzesza osoby, które kierując się szlachetnymi pobudkami pragną pomagać chorym na chłoniaki. Celem Stowarzyszenia jest m.in.: niesienie pomocy chorym ze schorzeniami układu chłonnego i ich rodzinom oraz działanie na rzecz poprawy jakości ich życia, propagowanie wiedzy na temat chorób układu chłonnego i metod ich leczenia oraz szeroko pojętej problematyki onkologicznej, propagowanie profilaktyki chorób nowotworowych oraz działania na rzecz rehabilitacji zdrowotnej i społecznej chorych po leczeniu onkologicznym. Więcej informacji o Organizatorze na: http://www.przebisnieg.org/