"Uwiêziony geniusz. Giovanni Battista Piranesi"
Wystawa w 300. rocznicê urodzin artysty
28 wrzeœnia 2020 r. – 5 stycznia 2021 r.
Dawna Izba Poselska
Na wystawie prezentujemy ryciny z cyklu "Carceri" ("Wiêzienia"), G.B. Piranesiego (1720-1778), pochodz¹ce z drugiego wydania obejmuj¹cego szesnaœcie akwafort. Seria przedstawia fantastyczn¹ wizjê wiêzieñ i uwa¿ana jest za najbardziej interesuj¹c¹ kreacjê tego artysty. Przez lata doczeka³a siê ona wielu analiz, w których odkrywano kunszt Piranesiego jako artysty-grafika, budowniczego wieloplanowych, architektoniczno-scenograficznych kompozycji oraz wnikliwego obserwatora staro¿ytnoœci, wplataj¹cego w sceny "Carceri" elementy rzymskich artefaktów. Przede wszystkim jednak cykl "Carceri" to jedno z najbardziej tajemniczych dzie³ w historii grafiki, posiadaj¹ce wiele interpretacji odnosz¹cych siê do metafizyki, filozofii i literatury.
Prezentowane dzie³a pochodz¹ z kolekcji króla Stanis³awa Augusta, przechowywanej w Gabinecie Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie . Zgromadzony przez w³adcê zbiór jest najwiêksz¹ kolekcj¹ prac Piranesich, Giovanniego Battisty i jego syna Francesca w Polsce i jedn¹ z najwiêkszych na œwiecie. Wyj¹tkowym walorem kolekcji jest œwie¿oœæ i doskona³a jakoœæ stosunkowo wczesnych odbitek drukowanych w rzymskim warsztacie Piranesiego. Ryciny te, po raz pierwszy pokazywane w Zamku Królewskim w Warszawie, zapowiadaj¹ planowane przez Zamek pokazy innych prac graficznych Piranesiego.
Wystawê uzupe³nia znakomity portret artysty wykonany przez jego przyjaciela, Francesco Polanzaniego, zw. Felice w 1750 r. Wizerunek ten, tak samo jak cykl "Carceri", zawiera wiele znaczeñ symbolicznych odnosz¹cych siê do twórczoœci Piranesiego.
Giovanni Battista Piranesi (1720-1778) rytownik i architekt, pierwsze nauki pobiera³ w Wenecji, nastêpnie kszta³ci³ siê podró¿uj¹c do Rzymu, Neapolu, Herkulanum i Pompejów. W 1745 r. na sta³e osiad³ w Rzymie, zafascynowany jego staro¿ytn¹ architektur¹. Znany jest przede wszystkim z cykli graficznych prezentuj¹cych Rzym antyczny i nowo¿ytny, spoœród których najs³ynniejszym jest "Vedute di Roma" (1746-1778). Wykreowana w jego akwafortach wizja staro¿ytnoœci i nowoczesne podejœcie do archeologii do dziœ zachwyca i inspiruje kolejne pokolenia odwiedzaj¹ce Wieczne Miasto.
Prezentowana w Zamku Królewskim w Warszawie wystawa wpisuje siê w przypadaj¹cy 4 paŸdziernika, obchodzony w³aœnie na ca³ym œwiecie, jubileusz 300. urodzin artysty.
Ekspozycji towarzyszy katalog "Uwiêziony geniusz. Giovanni Battista Piranesi. Wystawa w 300. rocznice urodzin", red. nauk. Tomasz Jakubowski, Arx Regia Wydawnictwo Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum, Warszawa 2020.
Kurator wystawy: Tomasz Jakubowski
Wspó³praca: dr hab. Jolanta Talbierska
mat. Zamek Królewski w Warszawie
|