Blok i osiedle, dom i dzielnica. Te cztery pojcia nale do najwaniejszych i jednoczenie kontrowersyjnych poj, definiujcych rozwj miast XX wieku, w tym i Warszawy.
Statystycznie prawie co czwarty warszawiak nadal mieszka w bloku lub na osiedlu wzniesionym w latach 1945- 89. Zazwyczaj potocznie nazywane s pejoratywnym okreleniem blokowiska, jednakowo oceniane negatywnie jako za spucizna PRL. Jednake blok blokowi nie jest rwny, a osiedle i blok nie s tworami epoki socjalizmu ani idei komunizmu. Blok i osiedle byy jednymi z najwaniejszych wynalazkw Postpu w XX wieku, ktre zmieniy obraz miast na caym wiecie, wprowadzajc idee Karty Ateskiej rwnie nad Wis.
Osiedla miay stanowi rozwizanie problemu masowego zapotrzebowania na mieszkania w ciasnej, przeludnionej Warszawie przedwojennej, nastpnie w zburzonej i budowanej na nowo Warszawie "nowoczesnej". W naszym miecie zrealizowano przeszo sto oddzielnych projektw osiedli. Niektre z nich byy niezwykle udane i su mieszkacom po dzi dzie, inne s krytykowane i zaniedbane. Jak do tego doszo? Dlaczego blok blokowi nie jest rwny?
Mieszkasz na duym osiedlu i chciaby dowiedzie si o jego pocztkach? szukasz czy jest w nim co ciekawego? Czy twoje osiedle to wzorcowy pomnik urbanistyki czy przemysowa produkcja masowa? Jakie bdy popeniano przy ich realizacji? Czego nie zrealizowano i czego brakuje warszawskim osiedlom? Czy kada pyta jest wielka? Czym bya jednostka ssiedzka? Czego moemy nauczy si od projektantw?
Cykl omiu spotka online przybliy suchaczom wielkie idee i pragmatyczne decyzje, due bdy i wielkie sukcesy, i mae ojczyzny jakimi s warszawskie osiedla dla Warszawiakw. Od WSM-u do Gocawia, od Szklanych Domw do osiedla przy ul. Szklanych Domw- 100 lat nowoczesnej Warszawy!
Prowadzenie: Grzegorz Mika, varsavianista, architekt, twrca strony Warszawski Modernizm 1905 - 1939
Harmonogram spotka:
5.05, godz.14.00 // Trudne pocztki. Narodziny nowoczesnych osiedli w latach 20 i 30. XX wieku. Od kolonii willowych na oliborzu do wzorcowych osiedli robotniczych Grochowa i Koa
12.05, godz.14.00 // Nowe domy dla Nowej Warszawy 1945- 1950. Modernistyczne wizje budowy nowoczesnego miasta funkcjonalnego, zbudowanego z jednostek ssiedzkich oraz osiedli spoecznych. Unikalne projekty i pierwsze realizacje eksperymentalnych osiedli jak Koo, Mokotw czy Mynw
19.05, godz.14.00 // Socrealizm- 1949- 1956. Odrzucenie kosmopolitycznego modernizmu zmienio oblicze projektowanej architektury oraz jej skal. Jednoczenie, monumentalne osiedla robotnicze z ich dekoracjami tworzy miay wzorcowe paace i dzielnice robotnicze, wznoszone przy pomocy pierwszych technik prefabrykacji.
26.05, godz.14.00 // Architektura odwily- 1956- 1965 Odrzucenie ideologii w architekturze na rzecz uprzemysowienia i rozwoju prefabrykacji masowej. Warszawska architektura dogania reszt Europy poprzez unikalne realizacje jak np. Sady oliborskie czy Serek Bielaski
2.06, godz.14.00 // Forma i norma- 1965 1971. Postpujca prefabrykacja oraz oszczdne normatywy uzalenione od moliwoci fabryk domw wpyny znaczco na typologi osiedli mieszkaniowych, ich standardy i architektur. Decydujcym czynnikiem stawaa si liczba mieszka a nie ich jako....
9.06, godz.14.00 // Centrum czy rdmiecie? 1945- 1970 Odbudowa dzielnic centralnych i powstawanie wielkomiejskiej zabudowy nowego miasta przyczynio si do stworzenia wielu koncepcji oraz realizacji rdmiejskich sockamienic, blokw- plomb jak i licznych punktowcw, przeobraajcych przestrze uliczn rdmiecia
16.06, godz.14.00 // Druga Warszawa 1971- 75. Wielkie inwestycje i wielka skala planw Edwarda Gierka. Pena prefabrykacja wielkopytowa umoliwiaa realizacj nowych dzielnic w niebywaym tempie, ktre sprawiao wraenie skoku cywilizacyjnego, dokonywanego niestety rwnie poprzez ujednolicenie i sztywne normy powierzchni mieszka.
23.06, godz.14.00 // 1975 i dalej. W stron XX wieku. Mimo trudnoci gospodarczych, druga V-latka rzdw Edwarda Gierka przyniosa dziesitki tysicy nowych mieszka, realizowanych cakowicie uprzemysowionymi metodami i elementami, w coraz wikszych osiedlach o skali dzielnic i miast. Od Ursynowa przez Gocaw, Jelonki a po nieukoczony Tarchomin. Ostatnie bloki w Warszawie powstaway w 1991- 92 roku
mat. Muzeum Powstania Warszawskiego, Instytut Stefana Starzyskiego, Warszawski Modernizm 1905-1939
|