Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka z radością ogłasza powrót jednego z najbardziej barwnych i wyjątkowych wydarzeń kulturalnych Wieliczki – „Święta Soli”. Po czterech latach przerwy - 16 czerwca 2024 r. na dziedzińcach Zamku Żupnego - znów będzie można uczestniczyć w tej niezwykłej imprezie. „Święto Soli” oferuje różnorodność atrakcji i zabawę dla całej rodziny.
Historia przedsiębiorstwa solnego
Święto prz(...) ... więcej »
Spektakularne dzieła złotnictwa gotyckiego i barokowego, obrazy, rzeźby, szaty liturgiczne, historyczny księgozbiór i relikwiarze można podziwiać na wystawie „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce”, która prezentowana jest w Zamku Żupnym w Wieliczce od 5 kwietnia do 22 września 2024 roku.
W sumie można oglądać 140 obiektów, z których wiele zwykle pozostaje niedostępnych dla publiczności. Wśród nich znajduje si(...) ... więcej »
Wystawa „Powroźnictwo w grafice z kolekcji prywatnej” opowiada o dwóch rodzajach aktywności człowieka, dość odległych od siebie, czyli umiejętności wytwarzania lin w zestawieniu z wyrafinowaną dziedziną sztuki - grafiką. Można ją oglądać od 18.04 do 25.08.2024 r. w Zamku Żupnym w Wieliczce.
Zasadniczą część wystawy stanowią grafiki prezentujące technikę wytwarzania lin. W jednym miejscu zgromadzone zostało ponad 10(...) ... więcej »
W podróż szlakiem kopalń zaprasza międzynarodowa wystawa „Świat górników. Praca górników na dawnych fotografiach” prezentowana w Zamku Żupnym w Wieliczce od 26 kwietnia do 31 sierpnia 2024 r. Wystawa została zorganizowana przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka we współpracy z zagranicznymi muzeami.
31 wielkoformatowych fotografii prezentuje 30 kopalń w 18 krajach na trzech kontynentach: głównie w Europie, ale także Ameryc(...) ... więcej »
Spektakularne dzieła złotnictwa gotyckiego i barokowego, obrazy, rzeźby, szaty liturgiczne, historyczny księgozbiór i relikwiarze można podziwiać na wystawie „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce”, która prezentowana jest w Zamku Żupnym w Wieliczce od 5 kwietnia do 22 września 2024 roku.
W sumie można oglądać 140 obiektów, z których wiele zwykle pozostaje niedostępnych dla publiczności. Wśród nich znajduje si(...) ... więcej »
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka z radością ogłasza powrót jednego z najbardziej barwnych i wyjątkowych wydarzeń kulturalnych Wieliczki – „Święta Soli”. Po czterech latach przerwy - 16 czerwca 2024 r. na dziedzińcach Zamku Żupnego - znów będzie można uczestniczyć w tej niezwykłej imprezie. „Święto Soli” oferuje różnorodność atrakcji i zabawę dla całej rodziny.
Historia przedsiębiorstwa solnego
Święto przeniesie w przeszłość do czasów królewskiego przedsiębiorstwa - Żup Krakowskich, przybliżając proces pozyskiwania cennego minerału - soli. Rekonstrukcja XVII-wiecznej warzelni pozwoli na doświadczenie dawnych czasów.
Interaktywne doświadczenia
Impreza pozwoli także na osobiste zaangażowanie się w tradycyjne rzemiosła związane z dawnym, solnym przedsiębiorstwem. Będzie można spróbować swoich sił w skręcaniu lin, wykonywaniu beczek, lepieniu garnków, czerpaniu papieru, wyplataniu z wikliny, wykuwaniu metalu czy wyrabianiu świec.
Rozrywka dla dzieci
Zajęcia z masy solnej, malowanie solniczek, tworzenie dokumentów z pieczęcią, tor przeszkód, zjazd na linie z XIV baszty oraz fascynujące eksperymenty chemiczne w mobilnym laboratorium to tylko niektóre z atrakcji skierowanych do dzieci.
Zamek Północny z polichromiami i wystawami
Podczas imprezy będzie można zwiedzać z przewodnikiem Zamek Żupny, dawną siedzibę solnego przedsiębiorstwa - Żup Krakowskich. Na zwiedzających czekają niedawno udostępnione wnętrza budynku północnego Zamku wraz polichromiami oraz wystawy czasowe: „Świat górników. Praca górników na dawnych fotografiach ”, „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce” oraz „Powroźnictwo w grafice”.
Kultura i muzyka
Koncerty Reprezentacyjnej Orkiestry Dętej Kopalni Soli "Wieliczka”, Kapeli Mietniowskiej i Kapeli Hanki Wójciak oraz interaktywny spektakl teatralny w wykonaniu aktorów z „Krak-Art.” zapewnią niezapomnianą rozrywkę. Nie zabraknie także zabawy loteryjnej „Kosz z solą”.
Organizator: Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Partnerzy: Urząd Miasta i Gminy Wieliczka, Kopalnia Soli „Wieliczka” i Cechini Dystrybucja z o.o..
Wydarzenie objął honorowym patronatem Prezes Polskiej Organizacji Turystycznej.
Program imprezy „Święto Soli” w Wieliczce:
OTWARCIE
Przemarsz Reprezentacyjnej Orkiestry Dętej Kopalni Soli „Wieliczka” na trasie: Szyb Daniłowicza - Aleja Jana Pawła II – Dziedziniec Zamku Żupnego – 10.50
Oficjalne Otwarcie – 11.00
ZWIEDZANIE ZAMKU PÓŁNOCNEGO Z PRZEWODNIKIEM – 12.00, 13.00, 14.00, 15.00
RODZINNY SOLNY QUEST – 12.00-16.00
SOLNA STREFA EDUKACYJNA
Na dziedzińcu zamkowym 10.00-17.00
• Stanowisko archeologiczne
• Zjazd u liny z XIV w. baszty
• Warsztaty z masą solną (wykonywanie solniczek)
• Malowanie solniczek
• Wykonywanie dokumentu z pieczęcią
W Ogrodzie Żupnym 10.00-17.00
• Tor przeszkód – „Solni Siłacze”
• Doświadczenia i eksperymenty z szalonymi naukowcami z „ChemicAl World”
• Gra planszowa wielkoformatowa
ZABAWY I POKAZY (scena, dziedziniec zamkowy)
• Zabawa loteryjna „Kosz z solą” – 13.00 i 16.00
• Teatrzyk dla dzieci „Alicja w krainie dobrych manier” – studio Teatralne KRAK-ART. – 14.15
• Efektowne eksperymenty - „ChemicAl World” – 15.15
MUZYKA NA ŻYWO (scena, dziedziniec zamkowy)
• Reprezentacyjna Orkiestra Dęta Kopalni Soli „Wieliczka” – 11.30 i 12.30
• Kapela Mietniowska – 13.30
• Koncert finałowy – Kapela Hanki Wójciak – 17.00
Z ŻUPNEGO KOTŁA
Karczma u Żupnika – specjały z kuchni żupnej i nie tylko
WARSZTATY I POKAZY RZEMIEŚLNICZE
• Warzenia soli
• Skręcania lin
• Lepienia garnków
• Czerpania papieru
• Wyplatania z wikliny
• Wykuwania w metalu
• Wykonywania beczek
• Rzeźbienia w soli
• Wyrabiania monet
• Wyrabiania świec
Spektakularne dzieła złotnictwa gotyckiego i barokowego, obrazy, rzeźby, szaty liturgiczne, historyczny księgozbiór i relikwiarze można podziwiać na wystawie „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce”, która prezentowana jest w Zamku Żupnym w Wieliczce od 5 kwietnia do 22 września 2024 roku.
W sumie można oglądać 140 obiektów, z których wiele zwykle pozostaje niedostępnych dla publiczności. Wśród nich znajduje się największy i najcenniejszy zabytek, monstrancja z 1490 roku, oraz późnogotycki krzyż relikwiarzowy „Tragarski” z ok. 1500 roku czy gotycko-renesansowy kielich z XVI wieku. Jest też malarstwo: tryptyk Ukrzyżowania, obraz ołtarzowy św. Marii Magdaleny i zwieńczenie ołtarza Wszystkich Świętych.
To niepowtarzalna okazja by poznać obiekty ze skarbca wielickiej parafii, która w okresie staropolskim należała do najbogatszych w Polsce i była ściśle związana z królewskim przedsiębiorstwem solnym Żupami Krakowskimi. Związki te widoczne były w wyposażeniu kościoła, w którym znajdowały się liczne ołtarze ufundowane przez urzędników żupnych oraz bractwa pracowników kopalni: kopaczy, warzyczy, cieśli i tragarzy. Dla pracowników zatrudnionych pod ziemią odprawiano codziennie mszę św. „kopacką”. Parafia wielicka związana była też z Uniwersytetem Jagiellońskim, jej proboszczami byli profesorowie tej uczelni.
Inspiracją do wystawy jest zbliżający się jubileusz 200-lecia uroczystego poświęcenia kościoła św. Klemensa. To okazja do odkrywania i poznawania jego bogatego skarbca i wyposażenia. Początki kościoła sięgają XIII wieku. Na jego fundamentach, w połowie XIV wieku wybudowano drugą świątynie w stylu gotyckim. W 1786 roku gotycki kościół, zagrożony katastrofą na skutek wstrząsów, został rozebrany. W całości przetrwał jednak niezwykle cenny skarbiec z wyjątkowymi obiektami liturgicznymi. W tym dzieła malarskie i rzeźbiarskie, które stanowią wyposażenie obecnego kościoła, którego zasadnicza bryła pochodzi z XIX wieku.
Wystawa „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce” została zorganizowana przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka we współpracy z Parafią św. Klemensa w Wieliczce.
Zwiedzanie z kuratorem, rezerwacja przez formularz na www.muzeum.wieliczka.pl
- 9 czerwca o godzinie 12.00
- 7 lipca o godzinie 15.00
Kuratorka wystawy: Klementyna Ochniak-Dudek
Projekty plastyczne i aranżacja: Anita Mrugacz
Wystawę można oglądać w budynku północnym (XV w.) Zamku Żupnego, który po raz pierwszy w swej historii został przeznaczony na cele wystawiennicze. W kwietniu 2024 roku zakończono tam pierwszy etap remontu, realizowanego w ramach projektu: „Modernizacja kompleksu zamkowego Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka” finansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Zamek Żupny w Wieliczce jest dostępny: wtorek – niedziela: 9.00 – 17.00. Od 1 maja wtorek – niedziela: 9.00-20.00
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza.
Wystawa „Powroźnictwo w grafice z kolekcji prywatnej” opowiada o dwóch rodzajach aktywności człowieka, dość odległych od siebie, czyli umiejętności wytwarzania lin w zestawieniu z wyrafinowaną dziedziną sztuki - grafiką. Można ją oglądać od 18.04 do 25.08.2024 r. w Zamku Żupnym w Wieliczce.
Zasadniczą część wystawy stanowią grafiki prezentujące technikę wytwarzania lin. W jednym miejscu zgromadzone zostało ponad 100 obiektów: książek i ilustracji począwszy od 2. poł. XVI do pocz. XX w. Grafiki te reprezentują różne techniki: drzeworyt, miedzioryt, akwaforta, akwatinta, litografia, drzeworyt sztorcowy. Niektóre z nich odbite zostały na papierze czerpanym, czasami mającym znaki wodne. Ponadto na wystawie znajdują się maszyny, narzędzia, materiały i wyroby powroźnicze.
Czym jest powroźnictwo, że poświęcono mu miejsce w grafice? Jest jednym z najstarszych zajęć człowieka polegającym na wytwarzaniu sznurków i lin. A wszystko zaczęło się prawdopodobnie w neolicie od skręcenia włókien w sznurki, które z czasem stawały się coraz mocniejsze i dłuższe. Dzięki temu wynalazkowi można było zrobić pierwsze narzędzia, pułapki, szałasy, „udomowić” zwierzęta, z czasem wznosić wielkie konstrukcje megalityczne, starożytne budowle i pomniki, budować okręty i znacznie usprawnić transport w kopalni. Użycie sznurków, sznurów i lin stało się powszechne.
Prezentowane na wystawie grafiki z różnych miejsc Europy pokazują pracę rzemieślników, ich warsztaty, maszyny, narzędzia i wyroby. Dzięki temu można porównywać pracę i technologię wytwarzania lin przez francuskich, angielskich, włoskich czy polskich powroźników. Zwracają uwagę tory powroźnicze na wolnym powietrzu lub powrozownie - długie, murowane budynki mające ponad 300 m – w Rochefort, Toulon i Brest we Francji oraz hala do produkcji lin (Corderia) w weneckim Arsenale. Im dłuższe tory i budynki, tym dłuższe liny można było w nich wykonać. Zaskakuje pomysłowość w wykorzystaniu do produkcji lin grot i kamieniołomów w Neapolu, Syrakuzach czy jaskini niedaleko miasteczka Castleton w Wielkiej Brytanii. Z kolei praca Macieja Alojzego Seykotty z poł. XIX w. pokazuje warsztat powroźniczy głęboko pod ziemią, w kopalni soli w Wieliczce. Do dziś znajduje się w niej poprzecznia Powroźnik - długi, prosty chodnik, w którym wyrabiano sznurki, sznury i liny dla górnictwa.
Obiekty pochodzą z kolekcji prywatnej Marka Skubisza, praca Macieja Alojzego Seykotty ze zbiorów Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
Wystawie towarzyszy obszerny katalog.
Kurator: Marek Skubisz
Projekt plastyczny i aranżacja: Aneta Łapczyńska
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza na wystawę.
W podróż szlakiem kopalń zaprasza międzynarodowa wystawa „Świat górników. Praca górników na dawnych fotografiach” prezentowana w Zamku Żupnym w Wieliczce od 26 kwietnia do 31 sierpnia 2024 r. Wystawa została zorganizowana przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka we współpracy z zagranicznymi muzeami.
31 wielkoformatowych fotografii prezentuje 30 kopalń w 18 krajach na trzech kontynentach: głównie w Europie, ale także Ameryce Północnej i Australii. Pod każdą fotografią jest kod Qr, który prowadzi do rozszerzonych galerii zdjęć z tych kopalń. Ponadto wystawie towarzyszą dawne narzędzia górnicze, podobnych do nich można szukać na zdjęciach, a pochodzą one ze zbiorów Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
Najstarsza fotografia prezentowana na wystawie ma około 160 lat i pokazuje górników przed wejściem do sztolni kopalni kobaltu w Amot w Norwegii. Najmłodsze natomiast liczą ok. 70 lat. Wszystkie łączy wspólny mianownik: są dawne, czarnobiałe i pokazują górników w czasie pracy, przed jej rozpoczęciem, jeszcze w szatni, przed wejściem do sztolni, ale także w czasie przerwy śniadaniowej. Górnicy wykonują różnorodne prace, widać więc eksploatację surowców przy użyciu wiertarek, moment przed detonacją ładunków, zjazd ludzi windą w podziemia, transport urobku wózkami, które pchają ludzie lub ciągną konie czy urządzenia, obsługę wciągarek, grupę cieśli górniczych budujących drewniane zabezpieczenia czy mierniczych dokonujących pomiarów …
Fotografie stwarzają możliwość zaglądnięcia do podziemi kopalń pozyskujących: sól, węgiel kamienny i brunatny, srebro, złoto, miedź, rudy żelaza, kobalt, rtęć i wapienie. Dają też możliwość porównań panujących w nich warunków pracy, stosowanych narzędzi i urządzeń, oświetlenia czy ubioru górników. Informacji o poszczególnych kopalniach, a także o muzeach z których fotografie pochodzą dostarczają krótkie opisy.
Prezentowane kopalnie pochodzą z: Australii, Austrii, Belgii, Czech, Danii, Finlandii, Francji, Hiszpanii, Irlandii, Kanady, Norwegii, Polski, Serbii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, USA i Włoch.
Warto pamiętać, że górnictwo jest motorem postępu - dostarcza minerałów, dzięki którym mogą rozwijać się nowe technologie. Jedne kopalnie kończą swoją działalność, pozostają po nich dawne fotografie i muzea przechowujące pamięć o nich, ale powstają nowe bo ziemia kryje jeszcze wiele skarbów umożliwiających realizację nowych wyzwań.
Kurator wystawy: Jakub Strynowicz
Projekt plastyczny i aranżacja wystawy: Anita Mrugacz i Robert Sagan
Wystawę można zwiedzać w Zamku Żupnym w Wieliczce, w skrzydle północnym. Potem będzie prezentowana w innych ośrodkach górniczych na świecie.
Zamek Żupny w Wieliczce jest dostępny: wtorek - niedziela: 9.00 – 17.00, od 1 maja wtorek - niedziela 9.00 - 20.00
Warto podkreślić, że skrzydło północne Zamku Żupnego (XV w.) - historyczna nazwa Dom Żupny - zostało niedawno udostępnione po kilkuletnim remoncie i po raz pierwszy w swej historii zostało przeznaczone na działalność wystawienniczą. W przyszłości w budynku zostanie zorganizowana wystawa stała „Solny klejnot w koronie”.
Zamek Żupny przez 600 lat był siedzibą królewskiego przedsiębiorstwa solnego Żupy Krakowskie, obejmującego kopalnie soli w Wieliczce i Bochni. Obiekt znajduje się na Liście UNESCO od 2013 r.
